Dada leitast við að láta allt búa saman í sátt í einum heimi. Magnús Guðmundsson skrifar 12. nóvember 2016 13:00 Danshöfundarnir á Nýja sviði Borgarleikhússins þar sem verkið þeirra DaDa Dans verður frumsýnt í kvöld. Fréttablaðið/GVA Þær Inga Huld Hákonardóttir og Rósa Ómarsdóttir eru ungar og upprennandi í íslenskum dansheimi og þó svo víðar væri leitað. Þrátt fyrir ungan aldur eru þær í raun komnar langt frá því að vera efnilegar enda unnu þær til Grímuverðlauna fyrir dansverkið The Valley á síðasta leikári. Að þessu sinni eru þær þó að semja dansverk fyrir hóp, en í kvöld verður frumsýnt eftir þær verkið DaDa Dans á vegum Íslenska dansflokksins á Nýja sviði Borgarleikhússins. Þær Inga Huld og Rósa luku báðar framhaldsnámi frá hinum virta Listaháskóla P.A.R.T.S. fyrir um tveimur árum en báðar hófu þær vegferð sína í dansinum hér heima. Það sem vekur þó ekki síst eftirtekt er að svo ungar listakonur skuli kjósa að leita í smiðju listastefnu á borð við dadaisma sem er reyndar 100 ára um þessar mundir. Rósa segir að rætur dadaismans megi rekja til þess þegar hinn víðfrægi Cabaret Voltaire hafi opnað í Zürich. „Hugo Ball og Emma Hennings opnuðu þennan kabarett sem ákveðið svar því hvernig listin var á þessum tíma. Þau voru mikið að velta því fyrir sér hvernig við metum list og þau gerðu mikið af því að blanda saman listgreinum og vissulega að stuða fólk. Þau skrifuðu mikið af manifestóum þar sem þau veltu fyrir sér gildi listarinnar og þar skrifuðu þau jafnvel manifestó sem stönguðust á og svona rugluðu dáldið hressilega í fólki.“Úr sýniningunni DaDa Dans hjá Íslenska dansflokknum.Inga Huld tekur undir þetta og bætir við að þetta hafi líka mikið til verið ákveðið svar við stríði og ástandinu í samfélaginu. „Það voru margir listamenn þarna í Zürich sem höfðu þurft að flýja frá sínum heimahögum í fyrri heimsstyrjöldinni og þau voru að reyna að tækla þær öfgastefnur sem voru í gangi í listheiminum á þessum tíma.“ En hvers vegna skyldi þetta höfða til tveggja ungra danshöfunda frá Íslandi hundrað árum síðar? „Við búum Brussel og það hefur farið mikið fyrir þessu afmæli þar og víðar. Okkur fannst því tilvalið að fagna þessu líka í dansi, ekki síst vegna þess að dansinn hefur ekki verið ýkja tengdur við dadaisma. Kannski er það vegna þess að þær konur sem unnu innan stefnunnar fengu litla umfjöllun á sínum tíma og því er lítið vitað um dans innan stefnunnar. Þegar við fórum að skoða stefnuna og forsendur hennar þá fannst okkur líka að það væri mikill samhljómur með því sem er að gerast í samfélaginu í dag og var þá. Þannig að þetta á við í dag.“ Rósa segir að þetta felist meðal annars í þeim mikla uppgangi öfga sem heimurinn stendur frammi fyrir í samtímanum. „Það er mikill hægri uppgangur og aðskilnaður á svo mörgum sviðum. Sjáið bara Trump. Málið er að sagan virðist vera að endurtaka sig. Því miður virðist það vera þannig að þetta harðlínuhægri sem fer eins og eldur í sinu um heimsbyggðina núna ber með sér kynþáttafordóma og fleiri fordóma gagnvart ýmsum minnihlutahópum og það er auðvitað áhyggjuefni.“ „En markmið dada er að forðast þennan aðskilnað,“ segir Inga Huld. „Leitast við að láta allt efni búa saman í sátt í einum heimi. Klippimyndin á þannig t.d. uppruna sinn í þessari stefnu og hún gengur einmitt út á að endurnýta og sætta ólík efni í einni heild. Þannig er þessi stefna svar við því að skapa list á tímum ringulreiðar og óvissu og við leitumst við að gera slíkt hið sama. Við erum á ákveðinn hátt að gera klippimyndaverk, eins og þessir listamenn gerðu fyrir hundrað árum, en auðvitað gerum við það á okkar hátt og inn í samtímann.“Greinin birtist fyrst í Fréttablaðinu 12.nóvember. Menning Mest lesið Ilmaðu eins og frambjóðendur: Snorri Másson með sama ilm og Svandís Svavars Lífið Kappleikar 2024: Bara tveir héldu með Donald Trump Lífið Einstakur garður í Mosfellsbænum Lífið Gellur tóku yfir Gamla bíó Lífið „Ég hef ekki verið svona hot síðan ég var unghommi“ Lífið Kappleikar: Skörp orðaskipti og skeytasendingar Lífið „Ekki gera mér þetta“ Lífið Með stórstjörnum í væntanlegri kvikmynd Marvel Bíó og sjónvarp Steldu stílnum af Áslaugu Örnu Tíska og hönnun Myndir: Svona var baksviðs á kappræðum leiðtoganna Lífið Fleiri fréttir Í beinni: Dagur íslenskrar tónlistar Reykjavík samdi til þriggja ára við Borgarleikhúsið Bróðir Díönu Prinsessu naut sín í Reykjavík Leikstjóri Forrest Gump mættur til Reykjavíkur 52 ár á milli þeirra og þrjár bækur Ballettdansarinn Vladimir Shklyarov látinn Einar og Sigga á Grund gerð að heiðurslistamönnum Skaðlegt geðheilsunni að reyna að geðjast öðrum Leikfélag Hafnarfjarðar lagt niður Víkingur Heiðar tilnefndur til Grammy-verðlauna Frambjóðendur, sjónvarpsstjörnur og gamlir félagar fögnuðu með Geir Setja upp árekstur og hefja saman rekstur „Þetta eru mjög vondir samningar við Storytel“ Varpa ljósi á mikilvægi og gæði íslenskrar hönnunar „Við þurfum öll að halda í barnið innra með okkur“ Menningarritstjóri ráðinn framkvæmdastjóri Fullt út úr dyrum þegar Eiríkur Bergmann kynnti ferðafélagann Tínu Hvað gerist þegar Laddi hittir Eirík Fjalar, Skrám og Elsu Lund? „Alltaf að fylgja hjartanu í stað þess að velja einföldu leiðina“ Usli og glæsileiki á Kjarvalsstöðum Valgeir sár og Bubbi og Bó hneykslaðir Stappfullt á eina stærstu menningarhátíð ársins Sjóðheitt menningarrými á Baldursgötu Asifa Majid hlýtur Vigdísarverðlaunin 2024 Bjarni Ben fagnaði 140 ára afmæli Listasafns Íslands Han Kang hlýtur bókmenntaverðlaun Nóbels Bein útsending: Hver hlýtur bókmenntaverðlaun Nóbels? „Þetta er móðgun gegn Íslandi“ Henti listaverkinu í ruslið Kúltúrkettir landsins létu sig ekki vanta í Portið Sjá meira
Þær Inga Huld Hákonardóttir og Rósa Ómarsdóttir eru ungar og upprennandi í íslenskum dansheimi og þó svo víðar væri leitað. Þrátt fyrir ungan aldur eru þær í raun komnar langt frá því að vera efnilegar enda unnu þær til Grímuverðlauna fyrir dansverkið The Valley á síðasta leikári. Að þessu sinni eru þær þó að semja dansverk fyrir hóp, en í kvöld verður frumsýnt eftir þær verkið DaDa Dans á vegum Íslenska dansflokksins á Nýja sviði Borgarleikhússins. Þær Inga Huld og Rósa luku báðar framhaldsnámi frá hinum virta Listaháskóla P.A.R.T.S. fyrir um tveimur árum en báðar hófu þær vegferð sína í dansinum hér heima. Það sem vekur þó ekki síst eftirtekt er að svo ungar listakonur skuli kjósa að leita í smiðju listastefnu á borð við dadaisma sem er reyndar 100 ára um þessar mundir. Rósa segir að rætur dadaismans megi rekja til þess þegar hinn víðfrægi Cabaret Voltaire hafi opnað í Zürich. „Hugo Ball og Emma Hennings opnuðu þennan kabarett sem ákveðið svar því hvernig listin var á þessum tíma. Þau voru mikið að velta því fyrir sér hvernig við metum list og þau gerðu mikið af því að blanda saman listgreinum og vissulega að stuða fólk. Þau skrifuðu mikið af manifestóum þar sem þau veltu fyrir sér gildi listarinnar og þar skrifuðu þau jafnvel manifestó sem stönguðust á og svona rugluðu dáldið hressilega í fólki.“Úr sýniningunni DaDa Dans hjá Íslenska dansflokknum.Inga Huld tekur undir þetta og bætir við að þetta hafi líka mikið til verið ákveðið svar við stríði og ástandinu í samfélaginu. „Það voru margir listamenn þarna í Zürich sem höfðu þurft að flýja frá sínum heimahögum í fyrri heimsstyrjöldinni og þau voru að reyna að tækla þær öfgastefnur sem voru í gangi í listheiminum á þessum tíma.“ En hvers vegna skyldi þetta höfða til tveggja ungra danshöfunda frá Íslandi hundrað árum síðar? „Við búum Brussel og það hefur farið mikið fyrir þessu afmæli þar og víðar. Okkur fannst því tilvalið að fagna þessu líka í dansi, ekki síst vegna þess að dansinn hefur ekki verið ýkja tengdur við dadaisma. Kannski er það vegna þess að þær konur sem unnu innan stefnunnar fengu litla umfjöllun á sínum tíma og því er lítið vitað um dans innan stefnunnar. Þegar við fórum að skoða stefnuna og forsendur hennar þá fannst okkur líka að það væri mikill samhljómur með því sem er að gerast í samfélaginu í dag og var þá. Þannig að þetta á við í dag.“ Rósa segir að þetta felist meðal annars í þeim mikla uppgangi öfga sem heimurinn stendur frammi fyrir í samtímanum. „Það er mikill hægri uppgangur og aðskilnaður á svo mörgum sviðum. Sjáið bara Trump. Málið er að sagan virðist vera að endurtaka sig. Því miður virðist það vera þannig að þetta harðlínuhægri sem fer eins og eldur í sinu um heimsbyggðina núna ber með sér kynþáttafordóma og fleiri fordóma gagnvart ýmsum minnihlutahópum og það er auðvitað áhyggjuefni.“ „En markmið dada er að forðast þennan aðskilnað,“ segir Inga Huld. „Leitast við að láta allt efni búa saman í sátt í einum heimi. Klippimyndin á þannig t.d. uppruna sinn í þessari stefnu og hún gengur einmitt út á að endurnýta og sætta ólík efni í einni heild. Þannig er þessi stefna svar við því að skapa list á tímum ringulreiðar og óvissu og við leitumst við að gera slíkt hið sama. Við erum á ákveðinn hátt að gera klippimyndaverk, eins og þessir listamenn gerðu fyrir hundrað árum, en auðvitað gerum við það á okkar hátt og inn í samtímann.“Greinin birtist fyrst í Fréttablaðinu 12.nóvember.
Menning Mest lesið Ilmaðu eins og frambjóðendur: Snorri Másson með sama ilm og Svandís Svavars Lífið Kappleikar 2024: Bara tveir héldu með Donald Trump Lífið Einstakur garður í Mosfellsbænum Lífið Gellur tóku yfir Gamla bíó Lífið „Ég hef ekki verið svona hot síðan ég var unghommi“ Lífið Kappleikar: Skörp orðaskipti og skeytasendingar Lífið „Ekki gera mér þetta“ Lífið Með stórstjörnum í væntanlegri kvikmynd Marvel Bíó og sjónvarp Steldu stílnum af Áslaugu Örnu Tíska og hönnun Myndir: Svona var baksviðs á kappræðum leiðtoganna Lífið Fleiri fréttir Í beinni: Dagur íslenskrar tónlistar Reykjavík samdi til þriggja ára við Borgarleikhúsið Bróðir Díönu Prinsessu naut sín í Reykjavík Leikstjóri Forrest Gump mættur til Reykjavíkur 52 ár á milli þeirra og þrjár bækur Ballettdansarinn Vladimir Shklyarov látinn Einar og Sigga á Grund gerð að heiðurslistamönnum Skaðlegt geðheilsunni að reyna að geðjast öðrum Leikfélag Hafnarfjarðar lagt niður Víkingur Heiðar tilnefndur til Grammy-verðlauna Frambjóðendur, sjónvarpsstjörnur og gamlir félagar fögnuðu með Geir Setja upp árekstur og hefja saman rekstur „Þetta eru mjög vondir samningar við Storytel“ Varpa ljósi á mikilvægi og gæði íslenskrar hönnunar „Við þurfum öll að halda í barnið innra með okkur“ Menningarritstjóri ráðinn framkvæmdastjóri Fullt út úr dyrum þegar Eiríkur Bergmann kynnti ferðafélagann Tínu Hvað gerist þegar Laddi hittir Eirík Fjalar, Skrám og Elsu Lund? „Alltaf að fylgja hjartanu í stað þess að velja einföldu leiðina“ Usli og glæsileiki á Kjarvalsstöðum Valgeir sár og Bubbi og Bó hneykslaðir Stappfullt á eina stærstu menningarhátíð ársins Sjóðheitt menningarrými á Baldursgötu Asifa Majid hlýtur Vigdísarverðlaunin 2024 Bjarni Ben fagnaði 140 ára afmæli Listasafns Íslands Han Kang hlýtur bókmenntaverðlaun Nóbels Bein útsending: Hver hlýtur bókmenntaverðlaun Nóbels? „Þetta er móðgun gegn Íslandi“ Henti listaverkinu í ruslið Kúltúrkettir landsins létu sig ekki vanta í Portið Sjá meira