Oftar gott en ekki

Tónlist

Kammertónleikar

Kammermúsíkklúbburinn

Camerarctica (Ármann Helgason, Marta Guðrún Halldórsdóttir, Hildigunnur Halldórsdóttir, Bryndís Pálsdóttir, Svava Bernharðsdóttir og Sigurður Halldórsson) flutti verk eftir Mendelssohn, Penderecki og Schönberg.

Norðurljósasalur Hörpu

Sunnudaginn 21. janúar



Ef þér fannst gaman að The Exorcist, The Shining, Shutter Island eða hinni súrrealísku Inland Empire eftir David Lynch, þá ertu aðdáandi frægasta núlifandi tónskálds Pólverja, Krzysztof Penderecki.

Tónlistin sem heyrist í þessum ofangreindu kvikmyndum er svo villt og afstrakt, ómstríð og ofsafengin, að hryllingurinn í myndunum magnast upp úr öllu valdi.

Penderecki hefur þó róast með árunum. Hann er enn að semja, en tónlist hans nú er talsvert frábrugðin þeirri sem kvikmyndaleikstjórarnir slefuðu yfir. Hann lítur á gömlu tónlistina sína sem strákapör.

Víst er að það var enginn hryllingur í Kammermúsíkklúbbnum á sunnudaginn, en þar var Penderecki á dagskránni. Það var kvartett fyrir klarinettu, fiðlu, víólu og selló. Flytjandi var Camer­arctica, sem að þessu sinni samanstóð af Ármanni Helgasyni á klarinettu, Hildigunni Halldórsdóttur á fiðlu, Svövu Bernharðsdóttur á víólu og Sigurði Halldórssyni á selló.

Tónlistin var innhverf og raðaðist oftar en ekki umhverfis einn, langan liggjandi tón, sem er gamalt trix en svínvirkaði hér. Ljóðræna sveif yfir vötnunum, djúpur skáldskapur, yfirskilvitleg fegurð.

Spilamennskan var falleg, innileg og samtaka og maður naut hvers tóns. Ármann klarinettuleikari var í leiðandi hlutverki og leikur hans var hástemmdur og vandvirknislega mótaður. Sama er að segja um strengjaleikarana sem spiluðu af alúð og festu.

Capriccio eftir Mendelssohn var líka á dagskránni. Þetta er stutt stykki úr lengri lagaflokki, létt og leikandi, skreytt hrífandi laglínum og fjörlegri raddsetningu. Strengjaleikararnir sem fyrr voru nefndir, auk Bryndísar Pálsdóttur fiðluleikara, spiluðu markvisst og af krafti, útkoman rann ljúflega niður. Laglínurnar öðluðust líf og framvindan var spennandi og skemmtileg.

Heldur syrti í álinn eftir hlé. Þá var á dagskránni strengjakvartett nr. 2 eftir Schönberg, sem er afar óm­stríður. Hann gerir miklar kröfur til strengjaleikaranna um nákvæmni, því ef hún er ekki fyrir hendi, bjagast tónlistin fljótt. Eftir stendur grautur sem enginn fær skilið. Því miður gerðist þetta stundum á tónleikunum.

Spilamennskan var verst í fyrstu en lagaðist sem betur fer eftir því sem á leið. Sumt í tónlistinni var vissulega ágætlega borið fram, mikil­úðlegt og sterkt. Falskar nótur voru þó aldrei langt undan og þær skemmdu heildarsvipinn aftur og aftur.

Í seinni tveimur köflunum steig Marta Guðrún Halldórsdóttir sópran fram og söng með kvartettinum tvö ljóð eftir Stefan George. Marta söng af öryggi og alveg hreint, af magnaðri sannfæringu fyrir inntaki ljóðanna. Röddin var engu að síður býsna hörð og eftir því óaðlaðandi. Skáldskapurinn í ljóðunum fór því fyrir lítið. Það var leiður endir á tónleikum sem lofuðu svo góðu fyrir hlé. Jónas Sen

Niðurstaða: Tónleikarnir byrjuðu vel en eftir hlé var of mikið um feilnótur og sópranröddin var óþarflega hvöss.