„Ekki líta á sjálfbærniupplýsingar sem markaðsefni“

„Hafðu upplýsingarnar aðgengilegar, réttar og láttu þær endurspegla sjálfbærniþætti sem skipta raunverulega máli. Byggðu upp þekkingu innanhúss til að stýra þessum málaflokki,“ segir Reynir.

Hvatningaverðlaun fyrir sjálfbærniskýrslu ársins 2022 verða veitt í dag en viðburðurinn er aðeins opinn boðsgestum. Þeir aðilar sem þegar hafa hlotið verðlaun eru Landsbankinn árið 2018, Isavia árið 2019, Krónan árið 2020 og Landsvirkjun og BYKO árið 2021.

Í Atvinnulífinu í dag og í gær er fjallað um sjálfbærniskýrslur og árlegt mat á því hvaða fyrirtæki eða stofnun hlýtur Hvatningaverðlaunin fyrir sjálfbærniskýrslu ársins. Að verðlaununum standa Viðskiptaráð, Stjórnvísi og Festa.

Fjármálamarkaðir sérstaklega spennandi

Reynir er 36 ára með löggildingarpróf í verðbréfaviðskiptum, Ph.D. og M.Sc. í Umhverfis- og auðlindafræði frá Háskóla Íslands og BA í Iðnhönnun frá Curtin University of Technology í Vestur Ástralíu.

Þegar Reynir lauk doktorsprófi sínu í Umhverfis- og auðlindafræði starfaði hann um tíma sem lektor við verkfræðideild Háskólans í Suður Danmörku. Um svipað leyti stofnaði hann, ásamt þremur félögum sínum, fyrirtækið Circular Solutions.

Það fyrirtæki var síðar keypt af KPMG.

„Í starfinu hjá Circular Solutions komum við að sjálfbærniupplýsingagjöf margra af stærstu fyrirtækjum landsins og unnum ramma fyrir fyrstu grænu skuldabréfin sem gefin voru út hér á landi svo eitthvað megi nefna.“

Reynir segir stofnun og rekstur Circular Solutions hafi verið afar lærdómsríkt ferli að fara í gegnum. Þar hafi kviknað brennandi áhugi hans á fjármálamörkuðum og því samspili sem þarf að vera á milli umhverfisvísinda og fjármálamarkaða.

Sem þó er nýtt af nálinni.

„Í raun er það svo, að fyrir aðila úr heimi umhverfisvísinda, er ekkert meira spennandi þessi misseri en fjármálamarkaðir. Upplýsingagjöf sjálfbærniþátta fyrir fjármálakerfið þarf að byggja á vísindalegri nálgun þar sem mælikvarðar sem geta haft fjárhagslegar afleiðingar fyrir fyrirtækin skipta máli,“ segir Reynir og bætir við: 

Þessar upplýsingar skipta orðið miklu máli þar sem stækkandi hópur fjárfesta horfir sérstaklega til sjálfbærra fjárfestingakosta og það er ánægjulegt að sjá yfirferð yfir þessa þætti í fjárfestakynningum félaga sem nýverið hafa skráð sig í Kauphöllina.“

Sjálfbærniskýrslur skipta sífellt meira máli

Reynir segir sjálfbærniskýrslur sífellt skipta meira máli. Ekki aðeins fyrir atvinnulíf og fjármálamarkað á Íslandi heldur líka í alþjóðlegu samhengi.

„Sjálfbærniskýrslur eru nú orðnar hluti af fjárfestingaferli margra fjárfesta, en þær eru að birtast á fjölmörgum öðrum stöðum. Olíufélag var til dæmis lögsótt í Hollandi þar sem sjálfbærniupplýsingar frá félaginu voru til grundvallar málsókninni. Larry Fink, forstjóri BlackRock, stærsta sjóðastýringafyrirtæki heims, hefur lagt gríðarlega áherslu á að þessar upplýsingar séu vel gerðar og að fyrirtæki lýsi þeim áhættuþáttum tengdum sjálfbærni þau standa frammi fyrir.“

Þá segir Reynir greinilegt að í fjárfestingakynningum fari almennt mun meira í að kynna sjálfbærniþætti en áður. Þetta sýni að útgefendur verðbréfa eru þá að reyna að ná til stærri og oft sérhæfðari hóps fjárfesta.

Þessum skýrslum og upplýsingum er jú hampað á tyllidögum að einhverju leiti, en ekki er hægt að líta framhjá því að sjálfbærniupplýsingar birtast orðið til dæmis í upplýsingaveitum fjárfesta eins og Bloomberg, Yahoo Finance og fleira. 

Ástæðan er sú að þetta eru upplýsingar sem gefa meiri dýpt í starfsemi fyrirtækja og auka skilning fjárfesta á rekstrarumhverfi þeirra.“ 

Reynir er að margra mati einn reynslumesti maður landsins þegar kemur að sjálfbærniskýrslugerð og málefnum þeim tengdum.

Þá er hann aðjúnkt við Háskóla Íslands þar sem hann kennir aðferðafræði við útreikninga á kolefnisspori fyrirtækja.

Sjálfur segist hann hafa lært mikið á þeim tíma sem hann starfaði hjá Landsbankanum, en þar hóf hann störf stuttu áður en KPMG keypti Circular Solutions.

„Fjármálamarkaðir höfðu heltekið mig og ég vildi hvergi annarsstaðar vera. Þar gerðist gríðarlega margt á meðan ég starfaði hjá Landsbankanum. Eitt það besta við að vinna hjá svona stóru fyrirtæki eins og Landsbankanum, er hvað þar er mikið af fólki sem ég get lært af,“ segir Reynir og bætir við:

„Þar komst ég einnig að því að sjálfbærniupplýsingagjöf á Íslandi er dreifð, óskipulögð og gerir fjármálakerfinu erfitt fyrir að nálgast þær á skipulegan hátt til að nýta.“

Þessa reynslu úr bankanum ætlar Reynir að nýta vel í nýju starfi sem forstöðumaður sjálfbærnimála hjá Creditinfo.

„Við hjá Creditinfo erum á ákveðinni vegferð, akkúrat til að leysa þessa flækju sem ég nefndi. En hjá félaginu býr ótrúleg þekking sem nýtist þessum málaflokki mjög vel.“

En hvernig eru íslensk fyrirtæki og stofnanir almennt að standa sig í sjálfbærniskýrslugerð?

„Þróun á upplýsingagjöf íslenskra fyrirtækja hefur verið gríðarlega hröð og er nú á pari við fremstu fyrirtæki erlendis. Þetta er gríðarlega ánægjulegt en fyrirséð er að það regluverk sem er í farvatninu muni ýta enn fleiri fyrirtækjum í að birta sjálfbærniupplýsingar.

Góðu ráðin: Um verðlaunaskýrslur

Auk Reynis sitja í dómnefnd Jóhanna Hlín Auðunsdóttir, forstöðumaður loftlags- og umhverfis hjá Landsvirkjun og Stefán Kári Sveinbjörnsson, verkefnastjóri í stefnumótun og sjálfbærni hjá Isavia.

Reynir tók saman nokkur atriði sem hann telur mikilvæga þætti fyrir framúrskarandi góðar sjálfbærniskýrslur.

Þessi atriði eru:

• Skýrslan veitir upplýsingar um viðeigandi sjálfbærniþætti sem hafa fjárhagslega þýðingu fyrir fyrirtækið og þá starfsemi sem það er í.
• Upplýsingar skulu helst vera mælanlegar.
• Upplýsingarnar verða að vera samanburðarhæfar við upplýsingar annara félaga
• Efnið þarf að vera aðgengilegt. Ekki einungis sem PDF skrá eða vefsíða, heldur líka sem hrá gögn sem greiningaraðilar geta sótt.
• Fyrirtækið þarf að fjalla um helstu sjálfbærniáhættu og hvernig henni er stýrt.

„Til viðbótar má nefna að endurskoðun sjálfbærniskýrslna fer að skipta meira máli, sér í lagi hjá stórum fyrirtækjum. Þá er mikilvægt að mikilvægustu þættirnir séu endurskoðaðir,“ segir Reynir.