Sagan endur­tekur sig: Trump með naumt for­skot á Biden en báðir glíma við vanda­mál

Biden situr á digrum sjóðum en Trump ver fúlgum í lög­menn. Forval fer fram í Georgíu, Havaí, Mississippi og í Washington í kvöld en hvorki Trump né Biden eru með mótframbjóðendur sem geta staðið í vegi þeirra.

Kannanir gefa til kynna að Trump njóti um þessar mundir naums forskots hjá kjósendum í Bandaríkjunum. Báðir standa þó frammi fyrir miklum vandamálum.

Mikil vandræði með lögin

Helstu vandamál Trupms eru lagalegs eðlis. Hann stendur frammi fyrir ákærum í fjórum málum, alls 91 ákæruliðum, sem snúa að tilraunum hans til að snúa úrslitum síðustu kosninga og meðferðar hans á opinberum og leynilegum gögnum sem hann tók með sér úr Hvíta húsinu.

Trump og lögmenn hans hafa lagt mikla áherslu á að fresta öllum málaferlum eins lengi og þeir geta. 

Dómarar í Hæstarétti Bandaríkjanna, þar sem sex dómarar af níu voru skipaðir af forseta úr Repúblikanaflokknum og þar af þrír af Trump sjálfum, hafa verið sakaði um að aðstoða Trump í þessari viðleitni hans.

Tvö mál tengd Trump sem ratað hafa til hæstaréttar hafa vakið mesta athygli. Annað sneri að því að ráðamenn í Maine og Colorado höfðu útilokað Trump af kjörseðlum þar á grundvelli ákvæðis sem bætt var við stjórnarskrá Bandaríkjanna í kjölfar þrælastríðsins. Í einföldu máli sagt var því ætlað að koma í veg fyrir að uppreisnarmenn kæmust á þing eða í önnur embætti.

Í stuttu máli sagt byggir málið á því að sex kjósendur í Colorado höfðuðu mál og fóru fram á að Trump yrði meinað að bjóða sig fram í ríkinu. Var það á þeim grundvelli að hann hefði í raun framið uppreisn gegn Bandaríkjunum með árásinni á þinghúsið í janúar 2021, þar sem stuðningsmenn hans ruddu sér leið inn í þinghúsið til að koma í veg fyrir formlega staðfestingu á úrslitum kosninganna.

Málið fór fyrir hæstarétt Colorado sem komst að þeirri niðurstöðu að Trump væri sekur um uppreisn og væri því ekki kjörgengur. Hæstiréttur úrskurðaði Trump í vil og meinaði ríkjunum að útiloka hann.

Það hefur þó vakið athygli hve hratt meirihluti hæstaréttar tók til aðgerða í því máli, þar sem hraðinn hentaði Trump, og hve hægt þeir hafa farið í öðru, þar sem hægagangurinn er í takt við óskir Trumps.

Það mál snýr einnig að árásinni á þinghúsið og tilraunum Trumps til að halda völdum, þó hann hafi tapað gegn Biden í nóvember 2020.

Jack Smith, sérstakur rannsakandi dómsmálaráðuneytis Bandaríkjanna, hefur ákært Trump vegna þessara tilrauna en Trump hefur krafist þess að málið verði fellt niður á grundvelli þess að hann njóti friðhelgi.

Trump og lögmenn hans hafa haldið því fram að ekki sé hægt að ákæra hann vegna einhvers sem hann gerði þegar hann sat í embætti. Lögmennirnir hafa meðal annars sagt að forseti gæti látið hermenn myrða pólitíska andstæðinga sína og ekki væri hægt að sækja þá til saka fyrr en búið væri að ákæra þá fyrir embættisbrot og víkja úr embætti, jafnvel þó viðkomandi væri ekki lengur forseti.

Smith fór fram á það við hæstarétt að krafa Trumps yrði tekin fyrir í flýti, eftir að hann lagði hana fyrst fram. Því neituðu dómararnir og þurfti krafan að fara hefðbundið áfrýjunarferli. Þegar hæstiréttur samþykkti svo að taka málið fyrir, sextán dögum eftir að Trump áfrýjaði úrskurði neðri áfrýjunardómstóls, var tilkynnt að það yrði ekki gert fyrr en sjö vikum síðar, í apríl og að úrskurðar væri að vænta í lok júní.

Í millitíðinni má ekki hefja réttarhöldin gegn Trump.

Þetta hefur leitt til þess að ólíklegt er að hægt verði að rétta yfir Trump fyrir kosningarnar í nóvember.

Sjá einnig: Krefst einnig friðhelgi í skjalamálinu

Takist honum að tefja réttarhöldin fram yfir kosningar og sigri hann Joe Biden, gæti Trump beitt völdum embættisins til að stöðva málaferlin gegn sér eða jafnvel náða sjálfan sig.

Slæm fjárhagsstaða

Fjárhagsstaða Trumps og mikill lögfræðikostnaður gæti komið niður á kosningabaráttu hans.

Trump hefur verið dæmdur til að greiða hundruð milljóna dala í tveimur mismundandi dómsmálum. Önnur skuldin er til komin vegna þess að Trump var í lok janúar gert að greiða E. Jean Carroll, 83,3 milljónir dala fyrir ærumeiðingar og var það í kjölfar þess að kviðdómendur komust að þeirri niðurstöðu að Trump ætti að greiða Carroll fimm milljónir, eftir að hann var fundinn sekur um að hafa brotið á henni kynferðislega.

Honum var einnig gert að greiða um 355 milljónir dali vegna fjársvika og honum meinað að stjórna fyrirtæki sínu í New York næstu þrjú árin. Hann hafði áður verið sakfelldur í málinu fyrir að gera of mikið eða of lítið úr virði eigna sinna, eftir því hvort hentaði hverju sinni.

Þannig er Trump sagður hafa platað banka og tryggingafyrirtæki frá árinu 2011 til ársins 2021.

Fyrr á þessu ári birti Trump upplýsingar um fjárhagsstöðu framboðs síns og kom þá í ljós að hann ver fúlgum fjár í lögmenn og lögfræðikostnað.

Sjá einnig: Biden situr á digrum sjóðum en Trump ver fúlgum í lög­menn

Undir lok janúar sat Trump á þrjátíu milljónum dala í kosningasjóði sínum. Hann hafði safnað níu milljónum í mánuðinum en eytt 11,4. Í heildina sat Trump á um 56 milljónum dala í lok janúar.

Biden átti á sama tíma nærri því 56 milljónir dala í kosningasjóði sínum. Því til viðbótar áttu aðgerðanefndir Bidens um 130 milljónir dala til að verja í kosningabaráttuna.

Á í basli með kjósendur sem kostuðu hann sigur síðast

Þó Trump hafi sigrað Nikki Haley í forvali Repúblikanaflokksins og virðist eiga greiða leið að tilnefningu flokksins til forsetakosninganna í nóvember, gefa úrslitin í forvali flokksins til kynna að Trump eigi í vandræðum. Hann hafi ekki náð til kjósenda í úthverfum Bandaríkjanna, hófsama íhaldsmenn og óháða kjósendur.

Þetta eru sömu kjósendurnir og kostuðu hann sigur í kosningunum 2020.

Framboð Haley sýndi einnig með nokkuð skýrum hætti að tiltölulega stór hópur kjósenda Repúblikanaflokksins er mótfallinn því að Trump verði forseti. Áður en hún hætti í framboði hafði hún verið að fá allt upp í 43 prósent atkvæða í forvali Repúblikanaflokksins.

Útgöngukannanir sýndu reglulega að fólk sem veitti Haley atkvæði sagðist hafa gert það vegna þess að þeim væri illa við Trump. Það sást glögglega í Georgíu í gærkvöldi þar sem þúsundir veittu Haley atkvæði, samkvæmt fréttamanni CNN. Þrátt fyrir að hún væri hætt í framboði.

Forsvarsmenn hóps Repúblikana sem eru andvígir Trump tilkynntu nýverið að þeir ætluðu að verja fimmtíu milljónum dala í auglýsingar og efni á samfélagsmiðla með því markmiði að koma í veg fyrir kjör hans.

Meðal annars ætlar hópurinn að taka og birta viðtöl við fólk sem kaus Trump 2020 en segjast ekki ætla að gera það aftur.

Hópur þessi kallast Republican Voters Against Trump.

Of gamall og margir ósáttir vegna Gasa

Biden, sem er 81 árs, stendur frammi fyrir því að kjósendur hafa miklar áhyggjur af aldri hans. Kannanir gefa til kynna að mörgum kjósendum Demókrataflokksins og óháðir þyki Biden, sem er 81 árs, of gamall til að sinna starfinu. Trump er 77 ára gamall.

Aðrir telja hann hafa staðið sig illa við efnahagsstjórn og svo eru aðrir sem eru reiðir út í Biden vegna stuðnings hans við Ísraela í hernaði þeirra gegn Hamas á Gasaströndinni.

Svartir kjósendur hafa einnig lýst yfir óánægju með Biden. Þeir voru meðal hans ötulustu stuðningsmanna í kosningunum 2020. Kannanir hafa sýnt að um 92 prósent svartra kjósenda kusu Biden þá.

Í stuttu máli sagt telja margir þeirra núna að hann og Demókratar hafi ekki gert nóg fyrir þau.

Eins og víðast annarsstaðar í heiminum er orðið dýrara að vera til í Bandaríkjunum og þykir Biden ekki hafa gert nóg til að sporna gegn því. Svörtum kjósendum finnst einnig, samkvæmt frétt Reuters, að hann og Demókratar hafi ekki gert nóg til að tækla kerfisbundna mismunun innan Bandaríkjanna og í að tryggja og bæta rétt fólks til að kjósa.

Aðgangur að heilbrigðisþjónustu er einnig mikilvægur þessum hópi kjósenda, eins og öðrum, og en málaflokkurinn er sérstaklega hár á lista kjósenda í Georgíu, þar sem svartir kjósendur eru um þriðjungur allra kjósenda.

Ljóst er að báðir frambjóðendur eiga ærið verk fyrir höndum fyrir kosningarnar í nóvember. Trump virðist í sterkari stöðu en Biden, sem mið tekið af könnunum, en margt getur gerst á næstu átta mánuðum.