Litlir sigrar, stór áhrif – Hvernig iðjuþjálfar Ljóssins hjálpa krabbameinsgreindum að auka og viðhalda virkni, gleði og styrk Guðný Katrín Einarsdóttir skrifar 24. október 2024 15:31 Það að eiga sér tómstundaiðju og stunda hana er hluti af heilbrigðum lífsstíl. Með tómstundaiðju er átt við allar þær athafnir sem við gerum okkur til ánægju en ekki af því að við verðum. Dæmi um tómstundaiðju er að lesa, spila, iðka íþróttir, handavinnu, hjóla, ganga, veiða, fara í bíó, taka þátt í félagsstarfi, stunda garðyrkja og áfram væri lengi hægt telja. Hvað veitir þér ánægju? Segðu mér aðeins frá áhugamálum þínum – hvað finnst þér gaman að gera? Í fyrsta viðtali við iðjuþjálfa spyrjum við út í áhugamál og þá er stundum fátt um svör. Með fullorðinsárunum koma oftast fleiri og fleiri störf inn í okkar daglega rútinu – vinna, nám, heimilishald, umönnun barna eða annarra ættingja svo eitthvað sé nefnt. Dagarnir eru hlaðnir skyldustörfum og margir hafa lítinn tíma gefið sér fyrir tómstundaiðju eða að velta fyrir sér hvað þeim finnst skemmtileg eða endurnærandi iðja. Við krabbameinsgreiningu og meðferð verður breyting á þessum vanabundnu hlutverkum og flestir fara a.m.k. tímabundið af vinnumarkaði. Í þessum breytingum getur tómstundaiðja verið mikilvægur hluti af daglegri rútínu, veitt gleði og tilgang. Við iðjuna er hægt að gleyma sér, sleppa tökum á erfiðum tilfinningum og einbeita sér að einhverju jákvæðu. Litlir sigrar eins og að læra nýja handverkstækni sem þú hafðir ekki trú á að þú gætir eða koma heim með fallega leirskál efla trú á eigin getu og hafa jákvæð áhrif á sjálfsmyndina. Tómstundaiðja og heilsuefling Tómstundaiðja gegnir lykilhlutverki í að veita einstaklingum viðfangsefni og ánægju á erfiðum tímum. Hún getur hvatt fólk til að stíga upp úr rúminu, klæða sig og fara út úr húsi, að vera í kringum annað fólk og njóta augnabliksins. Þannig fá einstaklingar tækifæri til að gleyma sér, sleppa tökunum á erfiðum tilfinningum og einbeita sér að einhverju jákvæðu, jafnvel á meðan þeir glíma við neikvæð áhrif krabbameins og meðferða þess. Áhugasvið okkar eru mörg og mismunandi og ekkert eitt sem hentar öllum. Í Ljósinu hefur frá upphafi verið margs konar handverk í boði og margir hafa farið út fyrir þægindarammann og uppgötvað sinn innri listamann. Hreyfing og útivera er áhugasvið margra og þeir finna svo sannarlega eitthvað við sitt hæfi í Ljósinu og lestrarhestar geta farið í leshóp. Að fá tækifæri til að gera eitthvað sem veitir gleði og ánægju, getur haft stórkostleg áhrif á líkamlega og andlega heilsu. Tómstundaiðja og áhrif á taugakerfið Í krabbameinsferli getur taugakerfið orðið fyrir miklu álagi. Þar kemur inngrip í formi tómstundaiðju inn sem afar mikilvægur þáttur. Rannsóknir sýna að þátttaka í tómstundum getur haft jákvæð áhrif á taugakerfið með því að skapa gleði, vinna gegn neikvæðum tilfinningum og stuðla að innri ró. Það að komast í svokallað "flæði" – þar sem einstaklingurinn er svo niðursokkinn í iðju sína að hann gleymir stað og stund – hefur verið sýnt fram á að hafi mikilvæg áhrif á heilsu. Í flæðinu upplifir einstaklingurinn aukna einbeitingu og vellíðan sem bæði dregur úr streitu og byggir upp andlega og líkamlega heilsu. Handverk býður upp á ýmis tækifæri til að þjálfa upp færni og bæta líðan. Það getur þjálfað fínhreyfingar og samhæfingu augna og handa. Þjálfað úthald og einbeitingu, þol fyrir umhverfisáreiti og bætt skynúrvinnslu. Það eykur trú á eigin áhrifamátt, gefur tilgang og ýtir undir félagsleg samskipti. Handverkið er þannig mikilvægur þáttur í endurhæfingunni í Ljósinu og ég hvet Ljósbera nýta tækifærið og prófa ýmis konar iðju – hver veit nema þú uppgötvir nýtt og skemmtilegt áhugamál sem getur gefið þér ánægjustundir á komandi árum? Í heildina getur tómstundaiðja stuðlað að bata og vellíðan á margvíslegan hátt fyrir krabbameinsgreinda. Hún veitir gleði, tilgang, félagsleg tengsl og stuðla að enduruppbyggingu á líkamlegri og andlegri heilsu. Sem iðjuþjálfi hef ég séð að slíkar athafnir geta gert kraftaverk, ekki aðeins til að styrkja einstaklingana, heldur einnig til að veita þeim gleði í daglegu lífi. Að finna sér tómstundiðju sem veitir ánægju er því stórt skref í átt að betri líðan og endurheimt lífsgæða. Höfundur er iðjujálfi í Ljósinu endurhæfingarmiðstöð fyrir krabbameinsgreinda en í tilefni dags iðjuþjálfunar þann 27. október vekur miðstöðin athygli á þessari mikilvægu starfsstétt næstu daga. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Heilbrigðismál Mest lesið Skilur Kristrún ekki, að stærð kökunnar er mál nr. 1? Ole Anton Bieltvedt Skoðun Braggablús Ölmu Eyþór Kristleifsson Skoðun Tryggjum Svandísi á þing Hópur stuðningsfólks Svandísar Svavarsdóttur Skoðun Hvar ertu Auddi Blö: Opið bréf til Bjarna Ben frá sérfræðingi Ásta Kristín Pjetursdóttir Skoðun Vók er vont – frambjóðandi XL kærður til lögreglu Kári Allansson Skoðun Flokkur í felulitum Björn Gíslason Skoðun Kynþáttahyggja, einangrunarhyggja og Evrópusambandsaðild Haraldur Ólafsson Skoðun Kæru kjósendur í Suðvesturkjördæmi Alma D. Möller Skoðun Hvers vegna við veljum ekki „Reykjavíkurmódelið“ Meyvant Þórólfsson Skoðun Keyrum á nýrri menntastefnu Arnór Heiðarsson Skoðun Skoðun Skoðun Fákeppni og almannahagsmunir Sonja Ýr Þorbergsdóttir,Finnbjörn A. Hermannsson skrifar Skoðun Sameinumst um stóru málin Ingi Þór Hermannson skrifar Skoðun Sjálfboðavinna hálfan sólarhringinn Áslaug Inga Kristinsdóttir skrifar Skoðun Loftslag, Trump og COP29: hvað á Ísland nú að gera? Haraldur Tristan Gunnarsson skrifar Skoðun Af hverju VG? Sveinn Rúnar Hauksson skrifar Skoðun Opið bréf til Guðlaugs Þórs umhverfisráðherra Guðni Freyr Öfjörð skrifar Skoðun XB fyrir börn Hafdís Hrönn Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Stöndum sameinuð á móti ofbeldi gegn konum - #NoExcuse Helga Magnúsdóttir skrifar Skoðun Hefðu getað minnkað verðbólguna Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hvers vegna við veljum ekki „Reykjavíkurmódelið“ Meyvant Þórólfsson skrifar Skoðun Hvar ertu Auddi Blö: Opið bréf til Bjarna Ben frá sérfræðingi Ásta Kristín Pjetursdóttir skrifar Skoðun Er nauðsynlegt að velta þessu fjalli? Elín Fanndal skrifar Skoðun Kæru kjósendur í Suðvesturkjördæmi Alma D. Möller skrifar Skoðun Breytum þessu saman! Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Sjálfstæðisflokkurinn í fortíð og framtíð Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Kynþáttahyggja, einangrunarhyggja og Evrópusambandsaðild Haraldur Ólafsson skrifar Skoðun Tryggjum Svandísi á þing Hópur stuðningsfólks Svandísar Svavarsdóttur skrifar Skoðun Keyrum á nýrri menntastefnu Arnór Heiðarsson skrifar Skoðun Réttindabarátta sjávarbyggðanna Eyjólfur Ármannsson skrifar Skoðun Íslenska, hvað? Gauti Kristmannsson skrifar Skoðun Skilur Kristrún ekki, að stærð kökunnar er mál nr. 1? Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Flokkur í felulitum Björn Gíslason skrifar Skoðun Augljós og sýnilegur ávinningur í styttingu biðlista Jóhann F K Arinbjarnarson skrifar Skoðun Staðreyndir í útlendingamálum Guðrún Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Rangfærslur um ferðaþjónustuna Pétur Óskarsson skrifar Skoðun Framtíð án sleggju: Vaxtalækkanir og skattalækkanir í þágu heimilanna Ingveldur Anna Sigurðardóttir skrifar Skoðun Við erum hér fyrir þig Elvar Eyvindsson,Guðbjörg Elísa Hafsteinsdóttir,Bogi Kristjánsson skrifar Skoðun Vók er vont – frambjóðandi XL kærður til lögreglu Kári Allansson skrifar Skoðun Þetta kostar Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Þrífætta svínið og auðlindarentan Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Sjá meira
Það að eiga sér tómstundaiðju og stunda hana er hluti af heilbrigðum lífsstíl. Með tómstundaiðju er átt við allar þær athafnir sem við gerum okkur til ánægju en ekki af því að við verðum. Dæmi um tómstundaiðju er að lesa, spila, iðka íþróttir, handavinnu, hjóla, ganga, veiða, fara í bíó, taka þátt í félagsstarfi, stunda garðyrkja og áfram væri lengi hægt telja. Hvað veitir þér ánægju? Segðu mér aðeins frá áhugamálum þínum – hvað finnst þér gaman að gera? Í fyrsta viðtali við iðjuþjálfa spyrjum við út í áhugamál og þá er stundum fátt um svör. Með fullorðinsárunum koma oftast fleiri og fleiri störf inn í okkar daglega rútinu – vinna, nám, heimilishald, umönnun barna eða annarra ættingja svo eitthvað sé nefnt. Dagarnir eru hlaðnir skyldustörfum og margir hafa lítinn tíma gefið sér fyrir tómstundaiðju eða að velta fyrir sér hvað þeim finnst skemmtileg eða endurnærandi iðja. Við krabbameinsgreiningu og meðferð verður breyting á þessum vanabundnu hlutverkum og flestir fara a.m.k. tímabundið af vinnumarkaði. Í þessum breytingum getur tómstundaiðja verið mikilvægur hluti af daglegri rútínu, veitt gleði og tilgang. Við iðjuna er hægt að gleyma sér, sleppa tökum á erfiðum tilfinningum og einbeita sér að einhverju jákvæðu. Litlir sigrar eins og að læra nýja handverkstækni sem þú hafðir ekki trú á að þú gætir eða koma heim með fallega leirskál efla trú á eigin getu og hafa jákvæð áhrif á sjálfsmyndina. Tómstundaiðja og heilsuefling Tómstundaiðja gegnir lykilhlutverki í að veita einstaklingum viðfangsefni og ánægju á erfiðum tímum. Hún getur hvatt fólk til að stíga upp úr rúminu, klæða sig og fara út úr húsi, að vera í kringum annað fólk og njóta augnabliksins. Þannig fá einstaklingar tækifæri til að gleyma sér, sleppa tökunum á erfiðum tilfinningum og einbeita sér að einhverju jákvæðu, jafnvel á meðan þeir glíma við neikvæð áhrif krabbameins og meðferða þess. Áhugasvið okkar eru mörg og mismunandi og ekkert eitt sem hentar öllum. Í Ljósinu hefur frá upphafi verið margs konar handverk í boði og margir hafa farið út fyrir þægindarammann og uppgötvað sinn innri listamann. Hreyfing og útivera er áhugasvið margra og þeir finna svo sannarlega eitthvað við sitt hæfi í Ljósinu og lestrarhestar geta farið í leshóp. Að fá tækifæri til að gera eitthvað sem veitir gleði og ánægju, getur haft stórkostleg áhrif á líkamlega og andlega heilsu. Tómstundaiðja og áhrif á taugakerfið Í krabbameinsferli getur taugakerfið orðið fyrir miklu álagi. Þar kemur inngrip í formi tómstundaiðju inn sem afar mikilvægur þáttur. Rannsóknir sýna að þátttaka í tómstundum getur haft jákvæð áhrif á taugakerfið með því að skapa gleði, vinna gegn neikvæðum tilfinningum og stuðla að innri ró. Það að komast í svokallað "flæði" – þar sem einstaklingurinn er svo niðursokkinn í iðju sína að hann gleymir stað og stund – hefur verið sýnt fram á að hafi mikilvæg áhrif á heilsu. Í flæðinu upplifir einstaklingurinn aukna einbeitingu og vellíðan sem bæði dregur úr streitu og byggir upp andlega og líkamlega heilsu. Handverk býður upp á ýmis tækifæri til að þjálfa upp færni og bæta líðan. Það getur þjálfað fínhreyfingar og samhæfingu augna og handa. Þjálfað úthald og einbeitingu, þol fyrir umhverfisáreiti og bætt skynúrvinnslu. Það eykur trú á eigin áhrifamátt, gefur tilgang og ýtir undir félagsleg samskipti. Handverkið er þannig mikilvægur þáttur í endurhæfingunni í Ljósinu og ég hvet Ljósbera nýta tækifærið og prófa ýmis konar iðju – hver veit nema þú uppgötvir nýtt og skemmtilegt áhugamál sem getur gefið þér ánægjustundir á komandi árum? Í heildina getur tómstundaiðja stuðlað að bata og vellíðan á margvíslegan hátt fyrir krabbameinsgreinda. Hún veitir gleði, tilgang, félagsleg tengsl og stuðla að enduruppbyggingu á líkamlegri og andlegri heilsu. Sem iðjuþjálfi hef ég séð að slíkar athafnir geta gert kraftaverk, ekki aðeins til að styrkja einstaklingana, heldur einnig til að veita þeim gleði í daglegu lífi. Að finna sér tómstundiðju sem veitir ánægju er því stórt skref í átt að betri líðan og endurheimt lífsgæða. Höfundur er iðjujálfi í Ljósinu endurhæfingarmiðstöð fyrir krabbameinsgreinda en í tilefni dags iðjuþjálfunar þann 27. október vekur miðstöðin athygli á þessari mikilvægu starfsstétt næstu daga.
Skoðun Hvar ertu Auddi Blö: Opið bréf til Bjarna Ben frá sérfræðingi Ásta Kristín Pjetursdóttir skrifar
Skoðun Framtíð án sleggju: Vaxtalækkanir og skattalækkanir í þágu heimilanna Ingveldur Anna Sigurðardóttir skrifar
Skoðun Við erum hér fyrir þig Elvar Eyvindsson,Guðbjörg Elísa Hafsteinsdóttir,Bogi Kristjánsson skrifar